Vastgestelde beleidskaders
De huidige beheerplannen voor de openbare ruimte zijn vastgesteld tot en met 2025. Stapsgewijs worden hiermee de achterstanden zoals in 2020 vastgesteld ingelopen. Het beheer wordt uitgevoerd volgens de vastgestelde beheerplannen.
Eind 2024 is het Strategisch Asset management (SAMP) aan het college voorgelegd en wordt in 2025 in de raad besproken en ter vaststelling aangeboden.
Binnen het assetmanagement is het SAMP een belangrijk document. In dit document is een vertaling gemaakt van de strategische doelstellingen van de organisatie, vanuit de Omgevingsvisie, naar doelstellingen voor asset beheer. Oftewel: hoe we met de assets van team Openbare Ruimte om moeten gaan om de door de raad bepaalde doelstellingen te behalen. Hiermee geeft het richting aan het opstellen van de beheerplannen. Daarnaast geeft het een afwegingskader dat gebruikt kan worden voor besluitvorming en prioritering.
Tabel 1 Overzicht huidige beheerplannen
Laatste Beheerplan | Vastgesteld | Uitgesteld onderhoud | Financiële (meerjarige) vertaling in begroting | |
Wegen | 2020 | Ja | Ja | |
Civiele Kunstwerken | 2020 | Nee | Ja | |
Groen | Beheerplan groen 2020-2025 Leidraad gedragscode bestendig beheer | 2020 | Nee | Ja |
Openbare verlichting | 2020 | Ja | Ja | |
Technische Installaties | geen | Nee | Nee | |
Spelen | 2020 | Nee | Ja | |
Stedelijk Water & Riolering | 2023 | Nee | Ja | |
Water en Oevers | 2020 | Ja | Ja | |
Gebouwen | Vastgoed nota 2022-2024 | 2021 | Nee | Ja |
Areaaluitbreiding
In de gemeente is in 2024 op verschillende plaatsen gebouwd. Dit leidt jaarlijks tot een significante groei in het areaal dat beheert en onderhouden dient te worden. Uitgangspunt is dat voor de groei van het areaal als gevolg van de uitbreiding van de gemeente (autonome ontwikkelingen) toereikende onderhoudsbudgetten beschikbaar zijn. Dit is noodzakelijk om aan de gewenste kwaliteitsniveaus te kunnen blijven voldoen. De benodigde budgetten van deze uitbreidingen worden onder andere verkregen uit de toename van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Actualisatie van de areaaluitbreidingen en de bijbehorende toename van de beheerkosten worden inzichtelijk gemaakt en bij een nieuwe projectopdracht geraamd en een onderhoudsbudget voor aangevraagd. Op deze manier wordt het mogelijk om jaarlijks de effecten van de toename van het areaal goed te verwerken.
Uitgevoerde werkzaamheden
In de tabel hieronder is een overzicht gegeven van projecten die volgens de aanpak Gebiedsgericht werken (GGW) uitgevoerd zijn en in welke planfase deze zich bevinden. In overige gebieden binnen de gemeente zijn levensduur verlengende maatregelen genomen.
Tabel 2 Overzicht onder handen zijnde GGW projecten
GGW projecten | |
Plan fase |
|
---|---|
Voorbereiding fase |
|
Realisatie fase |
|
Nazorg fase (gerealiseerd project, werkzaamheden in garantieperiode) |
|
* Met integraal wordt bedoeld dat er meerdere asset-vakgroepen in het project vertegenwoordigd zijn.
Assets openbare ruimte
Wegen
Elementenverharding
Sinds 2022 wordt het volledige wegenareaal (asfalt- en elementenverharding) jaarlijks geïnspecteerd om de staat van het areaal optimaal te monitoren en snel bij te kunnen sturen indien noodzakelijk. Uit de inspecties van 2022 bleek dat het uitgestelde onderhoud (beeldkwaliteitsniveau D) op het gebied van elementenverharding voorgaande jaren onvoldoende was ingelopen door de traditionele manier van werken. Deze manier bestaat uit het herstellen van het wegvlak waar de schades zich bevinden. Daarom is er in 2023 gekozen om het wegwerken van het uitgestelde onderhoud procesmatig aan te pakken, zodat dit sneller weggewerkt wordt. Hierbij worden alleen de schadebeelden, die zorgden voor de D classificatie voor uitgesteld onderhoud, direct aangepakt. Dit scheelt tijd en geld ten opzichte van de traditionele manier conform het CROW.
Was er in 2023 nog sprake van 37% achterstallig- c.q. uitgesteld onderhoud, in 2024 is een inhaalslag gemaakt van 6%. Dat betekent dat er nu nog sprake is van een restant van 31% aan uitgesteld onderhoud dat moet worden weggewerkt. We merken dat we met de nieuwe procesmatige aanpak, grotere slagen kunnen maken met het wegwerken van dit onderhoud. Komend jaar wordt deze inhaalslag voortgezet.
Asfaltverharding
- Reconstructie: Een deel van de Doggersvaart is in 2024 gereconstrueerd. Hiervoor is een asfaltwapeningssysteem toegepast, dat bestaat uit stalen wapeningsnetten in de bovenste asfaltlaag in combinatie met beton en wordt gebruikt om scheurvorming en verzakking in asfaltverharding tegen te gaan zodat de weg weer toekomstbestendig is. Deze duurzame oplossing is sneller uit te voeren dan de traditionele reconstructie, waarbij de gehele wegconstructie, inclusief fundering, wordt vervangen en tegen lagere kosten.
- Groot onderhoud: Op de Torplaan is groot onderhoud uitgevoerd waarbij de deklaag is vervangen en vrij liggende fietspaden zijn aangebracht. Voor deze fietspaden is als pilot gekozen voor rode coating in plaats van rood asfalt, vanwege de lagere CO2 footprint en de betere aansluiting op het overige asfalt. Bij de Oostoeverweg is de deklaag deels vernieuwd en is er een veiligere fietsoversteekplaats aangebracht.
- Asfalt slijtlagen: Op verschillende locaties zijn de slijtlagen van het asfalt vervangen. Dit is gedaan op het voetpad in het Timorpark, alle fietspaden in Quelderduijn, het voetpad Korvetstraat en een stuk fietspad in Mariëndal. Slijtlagen vormen een nieuwe beschermende laag over de bestaande wegdeklaag. Deze onderhoudsmaatregel is essentieel voor het verlengen van de levensduur van de infrastructuur en het waarborgen van de veiligheid en duurzaamheid van onze wegen. Door het regelmatig vervangen van slijtlagen worden fiets- en voetpaden beschermd tegen slijtage door belasting en weersomstandigheden, wat leidt tot lagere onderhoudskosten op de lange termijn en een verbeterde (rij)ervaring voor weggebruikers.
- Belijning en Markering: Het afgelopen jaar is de aandacht gegaan naar het wegwerken van het uitgestelde onderhoud (classificatie C en D). Het hele areaal aan belijning en markering is in 2024 opgehaald naar beeldkwaliteitsniveau A of B.
Wat is er gedaan met de conclusies en aanbevelingen uit het beheerplan wegen 2020-2025
- Met het huidige asfaltbudget kan het asfaltwerk redelijkerwijs op B kwaliteitsniveau worden onderhouden. We gaan in kwaliteit niet achteruit door zoveel mogelijk levensduur verlengende maatregelen toe te passen, zoals scheuren vullen, het vernieuwen van de toplaag. Daarnaast inspecteren wij nu jaarlijks in plaats van om het jaar.
- We zijn bezig om het achterstallig- c.q. uitgestelde onderhoud procesmatig weg te werken. Hiermee hebben we al een slag gemaakt en zullen wij dit de komende jaren verder inlopen. Dit zullen we de komende jaren voortzetten.
- Er is investeringsbudget van €1.500.000 per jaar vrijgemaakt voor de reconstructie van asfaltwegen die einde technische levensduur hebben bereikt.
- We hebben met alle vakgroepen een Strategisch Assetmanagement Plan (SAMP) opgesteld. Dit plan moet op strategisch niveau een verbinding leggen tussen de langetermijnvisie van de gemeente en het dagelijks beheer van alle kapitaalgoederen in de openbare ruimte. Binnen het buurtgericht werken (nu GGW, Gebieds Gericht Werken) wordt integraal gekeken naar de vervanging per asset. Voor wijken die buiten de GGW vallen wordt risico gestuurd en levensduur verlengend gewerkt. Dit houdt in het prioriteren van het werkzaamheden en het toepassen van preventief en correctief onderhoud.
- Duurzaamheid en het klimaat adaptief maken van de stad zal worden meegenomen binnen de integrale aanpak van het GGW.
Civiele Kunstwerken
Veel civiele kunstwerken zijn na de oorlog aangelegd waardoor bruggen en kades nu technisch aan het einde van hun levensduur zijn. Door middel van groot onderhoud wordt de levensduur daar waar mogelijk verlengd. Zo is in 2024 de sluis in Dirkz Admiraal na vandalisme en storingen meerdere keren hersteld. Er heeft onderhoud aan de bruggen van de Kanoroute plaats gevonden, is het geplande schilderwerk en zijn meerdere kleine reparaties uitgevoerd.
Groen
In 2024 zijn er helaas weer een hoop iepen verdwenen vanwege iepziekte. Naast individuele bomen is ook veel bosplantsoen weggehaald. Wel zijn 160 nieuwe bomen geplant volgens de laatste inzichten. Deze bomen hebben een goede groeiplaats, waardoor het uitgangspunt is dat ze minimaal 60 jaar kunnen worden.
Naast het herplanten van bomen zijn diverse grotere projecten uitgevoerd, zo zijn langs de Zanddijk de keien langs de weg weggehaald en is hier een kruidenrijke berm voor in de plaats gekomen. Ook is er groot onderhoud uitgevoerd langs de Fiets- en Kanoroute. Ook zijn twee rotondes in de Marsdiepstraat en Doggersvaart opnieuw ingeplant.
Uitgevoerde werkzaamheden n.a.v. conclusies en aanbevelingen beheerplan bomen
- Bomen in speciaal beheer (koningsbomen, monumentale bomen) zijn in kaart gebracht en opgenomen in beheer. Nieuw geplante meerstammige bomen zijn als dusdanig opgenomen in het beheersysteem. Bestaande meerstammige bomen worden de komende jaren geïnventariseerd. Dit zou binnen 4 jaar (1 wijk per jaar) gerealiseerd kunnen zijn.
- Boomveiligheidscontroles zijn volgens planning uitgevoerd
- Onderhoud van de bomen is uitgevoerd volgens bestaand budget. De bestrijding van iepziekte valt hier niet onder.
- Structurele financiering voor verwijderen stobben en herplant bomen is in de begroting opgenomen.
- Beheerplan is uitgewerkt in bestekken en contracten.
- Uitvoeringsplan voor vervangen bomen wordt jaarlijks bijgewerkt. Een los boombeleidsplan wordt niet opgesteld. Dit is opgenomen in het SAMP en wordt indien nodig verder uitgewerkt in het beheerplan, wat in 2025 herzien wordt.
Uitgevoerde werkzaamheden n.a.v. conclusies en aanbevelingen beheerplan groen
- Beheerplannen voor speciale beheergebieden zijn vastgesteld en/ of in concept opgesteld.
- Indeling beheerobjecten vindt plaats in databeheer.
- Areaal en kwaliteit van oevers zijn in kaart gebracht.
- De technische kwaliteit dient nog in beeld gebracht te worden. Hier is een afweging gemaakt qua kosten/baten en deze inspectie heeft niet de grootste prioriteit.
- Met het aanpassen van het maaibeleid, is ook de inventarisatie van de biodiversiteit uitgevoerd. Hierover is de raad geïnformeerd middels een RIB.
- De online versie van het beheerprogramma wordt dagelijks gebruikt en aangevuld met nieuwe gegevens en/of de bestaande gegevens worden aangepast. Dit draagt bij aan een grotere juistheid van de data.
- In het programma duurzaamheid is een steven opgenomen voor het meer vergroenen van de gemeente.
- De data van de oevers is opgenomen in de beheersystemen Voor het uitvoeren van werkzaamheden is een bestek opgesteld en dit zal via een aanbesteding op de markt gezet worden.
- De eigen kengetallen zijn opgesteld, beschikbaar in het beheersysteem en worden toegepast.
Openbare verlichting en technische installaties
In 2024 is ingezet op het in stand houden van het bestaande areaal. Dit houdt in dat storingen verholpen zijn met de beschikbare middelen door middel de bestaande contracten met de onderhoudsaannemers.
Daarnaast is er verder gegaan met verduurzamen van het areaal in de vorm van conventionele verlichting naar LED. (+2%). Dit wordt de komende jaren uitgebreid. Ondanks dat we goed op weg zijn met het vervangen van conventionele verlichting door ledverlichting, is er voor het behalen van de doelstellingen van het energieakkoord in 2030 nog een stap te zetten. Het beschikbaar gestelde krediet voor extra LEDverlichting is in 2024 nog niet besteed.
Er zijn 10 schakelkasten vervangen voor de openbare verlichting.
In de Schepenbuurt is er gebruikt gemaakt van de meekoppelkans om een eigen netkabel mee te leggen met de vervanging van de gasleiding door Alliander.
Spelen
In 2024 zijn 16 speelplekken voorzien van nieuwe speeltoestellen.
Uitgevoerde werkzaamheden n.a.v. conclusies en aanbevelingen beheerplan spelen:
- De kwaliteit van de ondergronden is met de veiligheidsinspectie meegenomen, indien een situatie onwenselijk was, is deze aangepast. De hoeveelheden van de ondergronden en hekwerken dient nog ingemeten te worden.
- Budget voor vervanging speeltoestellen is structureel opgenomen in de begroting.
- Areaal en kwaliteit hekwerken is deels ingemeten en opgenomen
- Financiering is gewaarborgd in de begroting
- Speeltoestellen worden vervangen op basis van de veiligheidsinspecties. Waar mogelijk wordt aangesloten bij grotere vervangingsprojecten binnen het Gebiedsgericht werken.
- Leeftijden van speeltoestellen is in beeld en daarmee ook de vervangingsopgave.
Stedelijk Water & Riolering
Van het programma Stedelijk Water & Riolering (PSWR) zijn via het GGW-programma in de buurten Kruiszwin 3,4,5, Centrum en Oostslootbuurt klimaat adaptieve maatregelen en rioolvervangingen uitgevoerd. Verder is ruim 47.000 meter aan riool geïnspecteerd en gereinigd. Op verschillende plekken is het riool gerenoveerd. Dit wordt relinen genoemd. Hiermee wordt de levensduur van de buis verlengd. Het raamcontract groot onderhoud is aanbesteed en met dit raamcontract zijn foutaansluitingen gecorrigeerd, putten geïnspecteerd en hersteld, leidingbreuken hersteld en op verschillende locaties boomwortel ingroei gefreesd.
Water en Oevers
In het beheerplan 2020-2025 is beschreven dat deze periode benut wordt om eerst het areaal in beeld te krijgen alvorens in uitvoering te treden. Uit de inventarisatie blijkt dat er een intensivering in de onderhoudsopgave nodig is. In 2024 zijn alle gemeentelijke oevers geïnspecteerd en zijn de toestand aspecten bekend. Op enkele locaties na, zien de assets beschoeiingen er vrij goed uit. Via de reguliere voor- en najaarsschouw heeft het onderhoud aan de natuurlijke oevers plaats gevonden. De omvang van blauwalg is in 2024 beperkt gebleven, dit is deels te verklaren door de explosieve groei van kroos. Voor deze bestrijding is een boot en divers materiaal aangeschaft. Het concept baggerplan met meerjaren-opgave is gereed.
Gemeentelijk vastgoed
Gemeentelijk vastgoed
In december 2021 is de gemeentelijk notitie vastgoedbeleid (2022-2024) vastgesteld. Hierin wordt de richting van gemeentelijke vastgoedportefeuille beschreven voor de komende drie jaar. Thema's hierin zijn: vaststelling kernportefeuille, de afstootnota, strategisch aan en verkoopbeleid en verduurzaming, maatschappelijk vastgoed.
Er is in 2024 uitvoering gegeven aan het vastgoed en grondbeleid. De afstootnota is geactualiseerd.
Het vigerende beleid heeft nog niet aan bruikbaarheid ingeboet. Wel zijn er gewijzigde wettelijke kaders en bestuurlijke ambities die vragen om het toevoegen van nieuwe beleidsthema’s. De raad is geïnformeerd over de opstelling van een nieuw vastgoed- en grondbeleid. Het proces voor het formeren van het nieuwe beleid is gestart.
Onderhoudssystematiek
De volgende uitgangspunten worden gehanteerd bij het onderhoud van maatschappelijk vastgoed:
- Er is budgettair onderscheid tussen planmatig-, contract- en dagelijks onderhoud.
- Er wordt gestreefd naar één onderhoudsvoorziening voor de gemeentelijke gebouwen (exclusief verbonden partijen en schoolgebouwen).
- De jaarlijks benodigde dotatie in de voorziening wordt afgeleid uit de gemiddelde onderhoudslasten voor planmatig onderhoud voor de komende tien jaren.
- Elke vier jaar vindt een algehele actualisatie van de MJOP plaats. Dit jaar is de volledige MJOP herzien op basis van een technische nulmeting conform NEN 2767. Duurzame maatregelen zijn opgenomen in het MJOP en/of herzien op basis van de huidige inzichten qua verduurzaming .
Duurzaamheid vastgoedportefeuille
In de gemeentelijk notitie vastgoedbeleid (2022-2024) is de aanpak voor het verduurzamen van het maatschappelijk vastgoed geformuleerd c.q. ambities uitgesproken om te komen tot de reductie van Co2 uitstoot tot nihil richting 2040.
Er is uitvoering gegeven aan dit beleid. Zo is bijvoorbeeld de gemeentewerf aan de Ambachtsweg nu volledig verduurzaamd met zonnepanelen en warmtepompen. Ook is het nieuwe stadhuis stadskantoor in beheer genomen. Dit is een volledig duurzaam en circulair gebouw.
Onderwijshuisvesting
De basis (vervangende) nieuwbouw van schoolgebouwen is bepaald in de Huisvestingsverordening en het Integraal Huisvestingsplan 2020 - 2025. De gemeenteraad heeft dit Integraal Huisvestingsplan 2020-2025 op 6 september 2021 vastgesteld.
De verantwoordelijkheid voor bekostiging van nieuwbouw van schoolgebouwen ligt bij de gemeente. (Vervangende) nieuwbouw gebeurt conform het in het Integraal Huisvestingsplan vastgestelde investeringsoverzicht.